فوائد و عوارض چای داغ و سرد

استفاده از چای سیاه به صورت سرد، یکی از روشهای محبوب در فصلهای گرم سال است. این روش، طعم خنکی را به نوشیدنی اضافه میکند و به عنوان یک روش خنک کننده بدن در فصلهای گرم سال مورد توجه قرار میگیرد. علاوه بر این، برخی از افراد معتقدند که مصرف چای سیاه به صورت سرد میتواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود.
از طرفی، برخی افراد ترجیح میدهند چای سیاه را به صورت گرم مصرف کنند. دمای گرم این نوشیدنی میتواند موجب استفاده از خواص مفیدی که در آن وجود دارد، شود. برای برخی افراد، مصرف چای سیاه گرم میتواند روشی برای آرامش ذهن و بدن باشد، بهویژه در سالهای سرد سال.
با این حال انتخاب بین مصرف چای سیاه به صورت سرد یا گرم، بستگی به سلیقه و نیازهای هر فرد دارد. ممکن است با توجه به فصل، شرایط جوی و همچنین ترجیحات شخصی، هر کدام از این دو روش برای مصرف چای سیاه مناسب باشد. در ادامه محتوا به بیان فواید و عوارض چای سرد و همچنین خواص و عوارض چای داغ می پردازیم. 

فواید چای سرد 

در حال حاضر تعداد زیادی از افراد از روش رایج خوردن چای به صورت گرم سنت شکنی کرده و به نوشیدن چای سرد علاقه نشان دارند. در ادامه، به بررسی برخی از فواید چای سرد میپردازیم.

•    پیشگیری از سرطان

برای پیشگیری از تشکیل سلولهای سرطانی، مصرف چای سرد توصیه میشود. این نوشیدنی دارای مقادیر قابل توجهی آنتی اکسیدان است که میتوانند در جلوگیری از بروز سرطان و حتی از بین بردن سلولهای سرطانی به شما کمک کنند.

•    سالم تر بودن

مقایسه ی چای داغ با چای دمکرده سرد نشان میدهد که چای دمکرده سرد دارای کمترین مقدار کافئین است و از سوی دیگر، حاوی مقدار بالایی از ویتامین C میباشد. همچنین، چای دمکرده سرد دارای طعمی شیرینتر و ملایمتر است.

•    بدون قند بودن

یک گزینه مناسب برای افرادی که از مصرف شکر و کالری خودداری میکنند، میتواند چای دم کرده سرد باشد. چای سرد به دلیل عدم نیاز به شکر اضافی و کالری آزاد، توصیه میشود. علاوه بر این، چای دم کرده سرد همچنین میتواند محتوای آنتیاکسیدانها را حفظ کند.

•    هیدراته بودن

چای دمکرده سرد برای فصل تابستان بسیار مناسب است. مصرف این نوشیدنی خنک و منعش، انرژی شما را افزایش میدهد و می توانید بدون نگرانی به جای آب سرد آن را مصرف کنید.

•    تقویت سیستم ایمنی

چای دمکرده سرد شامل موادی است که میتوانند سیستم ایمنی بدن شما را تقویت کنند. مقدار قابل توجهی ویتامین C در این نوشیدنی وجود دارد که میتواند بهبود سیستم ایمنی بدن را به همراه داشته باشد. ارتقاء سیستم ایمنی بدن میتواند به جلوگیری از بیماریهای مختلف کمک کند که ممکن است بر بدن تأثیر منفی بگذارند. 

•    افزایش انرژی
وجود مواد پیچیده ویتامین B در چای سرد، میتواند به افزایش متابولیسم بدن کمک کند. افزایش متابولیسم میتواند منجر به افزایش سوخت و ساز بدن شود و باعث حس سبکی در بدن شود.

•    کاهش کلسترول
تحقیقات انجام شده در کشورهای مختلف نشان میدهد که مصرف چای دمکرده سرد میتواند به کاهش کلسترول در بدن کمک کند.

•    دفع سموم بدن

به عقیدهی بسیاری، مصرف چای دمکرده سرد به بدن کمک میکند تا سموم را از بین ببرد. زیرا مواد موجود در این نوشیدنی برای هضم بسیار مفید هستند و در گردش خون بدن تاثیر بسیاری دارند.

•    حفظ سلامت قلب

حفظ سطح کلسترول میتواند به حفظ سلامت قلب کمک کند. ویتامین E که در چای سرد حضور دارد، دارای خواصی برای حفظ سلامت قلب است. بنابراین، مصرف این نوشیدنی توصیه میشود زیرا میتواند به حفظ سلامت قلب و اعضای بدن کمک کند.

•    تقویت استخوان ها 

چای سرد نیز حاوی مقداری ویتامین D است که برای تقویت استخوانها بسیار مفید است. برای کسانی که در دوران رشد هستند، مصرف این چای به شدت توصیه میشود زیرا می تواند فرآیند تولید پروتئین را به طور قابل توجهی افزایش دهد.

عوارض چای سرد 

چای سرد امکان دارد برای برخی افراد عوارض جانبی مانند تحریکپذیری، سردرد، ابتلا به سنگ کلیه و عوارض احتمالی دیابت را به دنبال داشته باشد. بیشتر این عوارض در اثر نوشیدن چای سرد و یا افزودن قند به آن هستند. برای اطمینان از بهرهمندی از مزایای سلامتی و جلوگیری از این عوارض، توصیه میشود در میزان استفاده از چای سرد احتیاط کنید.
اگرچه کافئین موجود در چای ممکن است منجر به افزایش انرژی شود و بسیاری از افراد به نوشیدن چای سرد علاقهمند هستند، اما مصرف زیاد آن ممکن است عوارضی از جمله کمخوابی، تحریکپذیری، ناراحتی معده، ریفلاکس اسید معده و عدم تمرکز را به همراه داشته باشد. احتمال ابتلا به سنگ کلیه نیز یکی از عوارض مخرب نوشیدن چای سرد است. تحقیقات اخیر نشان میدهد که چای ممکن است موجب بروز سنگ کلیه شود، زیرا شامل ترکیباتی است که میتوانند باعث ایجاد سنگ کلیه شوند.
یکی از مشکلات دیگری که با مصرف بیش از حد چای سرد ممکن است رخ دهد، مشکلات دیابتی است. مصرف چای سرد شیرین میتواند موجب افزایش سطح قند خون شود که برای بیماران دیابتی مشکلساز است.
در نهایت، توجه داشته باشید که در میزان استفاده از چای سرد، مراعات کرده و از افراط در نوشیدن آن پرهیز کنید، زیرا این موضوع میتواند منجر به عوارض جدی برای بدن شود، به ویژه در صورت داشتن سابقه بیماری دیابت.

آیا خوردن چای سرد ضرر دارد؟ 

علاوه بر عوارضی که در بالاتر گفته شد، چای سرد ممکن است شامل مقدار زیادی آلومینیوم باشد که میتواند تأثیر منفی بر کلیهها، سیستم عصبی و استخوانها داشته باشد.

خواص چای داغ 

از خواص چای داغ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    محافظت در برابر گلوکوم
گلوکوم یا آب سیاه، یکی از بیماریهای چشمی است که به عنوان عامل اصلی نابینایی غیرقابل برگشت در جهان شناخته میشود.
مطالعات جمعیتی نشان میدهند که نوشیدن چای داغ با کاهش خطر ابتلا به گلوکوم مرتبط است. در یک نظرسنجی از 1678 نفر، پژوهشگران متوجه شدند که افرادی که حداقل یک فنجان چای داغ روزانه میل می کنند، 74 درصد کمتر از افرادی که این کار را انجام نمیدهند، به گلوکوم مبتلا میشوند. همچنین یک مطالعه دیگر نشان داد که نوشیدن دو فنجان چای در روز باعث کاهش 18 درصدی خطر ابتلا به گلوکوم میشود.
مهم است بدانید که چای داغ بدون کافئین یا چای سرد این تأثیر را ندارند و اثرات مثبت مرتبط با چای احتمالا به دلیل حضور انواع فلاونوئیدهای موجود در چای واقعی است که در چایهای بدون کافئین و سرد به میزان کمتری وجود دارند.

•    گرم نگه داشتن بدن 
بعضی از پژوهشگران باور دارند که شکم انسان دارای گیرندههای حساس به دما است. بنابراین، مصرف نوشیدنیهای گرم مانند چای ممکن است بر واکنش بدن شما نسبت به دما اثر داشته باشد. بنابراین نوشیدن یک فنجان چای داغ زمان انجام کار و ورزش در هوای سرد میتواند برای گرم کردن بدن بسیار مفید باشد.

•    پیشگیری کننده از انواع بیماری ها
چای، علی رغم اینکه حاوی مقدار کمی کالری و مواد مغذی درشت نیست، اما شامل ترکیبات آنتیاکسیدانی قوی و عناصری مانند انواع پلیفنولها و کاتچینها است. این نوشیدنی فواید زیر را به همراه دارد:
پیشگیری از برخی انواع سرطان: مصرف چای سیاه به طور کلی میتواند با کمتر شدن 21 درصدی خطر مرگ ناشی از برخی انواع سرطان همراه باشد. 
کاهش خطر بیماریهای قلبی: مصرف دو فنجان چای در روز می تواند خطر مبتلا شدن به بیماریهای قلبی را کاهش دهد. 
کاهش فشار خون: مصرف مداوم چای ممکن است به میزان قابل توجهی فشار خون را کاهش دهد.
کاهش خطر دیابت نوع 2: مصرف چهار فنجان چای در روز میتواند خطر مبتلا شدن به دیابت نوع 2 را 10 درصد کاهش دهد.
کمک به پیشگیری از چاقی: نوشیدن چای میتواند موجب کاهش چربی بدن شود. پلیفنولهای موجود در چای سیاه در جلوگیری از چاقی مؤثر می باشند. 
بهبود سلامت مغز: نوشیدن چای میتواند درصد ابتلا به افسردگی و بیماریهای عصبی مانند آلزایمر را به میزان زیادی کاهش دهد.

•    تأثیر مثبت بر خلق و خوی
در برخی افراد این عقیده وجود دارد که نوشیدن یک فنجان چای داغ میتواند به آرامش و افزایش تمرکز کمک کند. در واقع مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم چای میتواند خطر افسردگی را تا 30 درصد کاهش دهد.
جالب است بدانید که اجزای موجود در چای واقعی، مانند کافئین، چایاپونین، التیانین و پلیفنولها، میتوانند از طریق کاهش التهاب، تأثیر بر مسیرهای عصبی و تعدیل هورمونهای مؤثر بر خلقوخو مانند دوپامین، بر روی مغز موثر باشند.

چرا نباید چای داغ بنوشیم؟

چای داغ علاوه بر خواصی که دارد، عوارضی را هم به دنبال دارد. در ادامه چند مورد از این عوارض را بیان می کنیم:
•    باعث ابتلا به سرطان
مصرف چای با دمای بسیار بالا ممکن است خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش دهد. همچنین مطالعات علمی نشان میدهند که مصرف چای بسیار داغ، به ویژه در افراد سیگاری و مصرف کنندگان الکل، احتمال ایجاد سرطان مری را افزایش میدهد.
•    باعث سوختگی
چای داغ ممکن است باعث سوختگی شود. زمانی که چای دم میشود، آب به دمای بسیار بالا، حدود ۱۹۱ تا ۱۹۶ درجه فارنهایت (۹۰ تا ۹۱ درجه سانتیگراد) میرسد. اگر این چای داغ بر روی پوست افراد به خصوص کودکان و بزرگسالان ریخته شود، به دلیل داشتن پوست نازکتر ممکن است سوختگی جدی و دردناکی ایجاد کند.
عامل اصلی سوختگی در کودکان ۶ تا ۲۴ ماهه و بزرگسالان بالای ۶۵ سال، آب داغ است. بنابراین، اهمیت دارد که هنگام تهیه چای مواظب باشید و بهتر است قبل از نوشیدن، اجازه دهید چای خنک شود.

آیا چای داغ باعث سرطان میشود؟ 

همان طور که گفته شد مطالعات نشان میدهند که مصرف مایعات داغ روزانه به میزان بیشتر از ۷۰۰ میلی لیتر یا تقریباً سه لیوان با دمای بالاتر از ۶۰ درجه سانتیگراد، خطر مبتلا شدن به سرطان سلولهای سنگفرشی مری را ۹۰ درصد افزایش میدهد. این خطر مرتبط با دمای مایعات داغ است، بنابراین نوع مایعات، مانند چای داغ، دمنوش یا آبجوش، اهمیتی ندارد؛ بلکه دمای آنها مهم است. 
به همین دلیل، به افرادی که عادت دارند چای داغ بنوشند، توصیه میشود که صبر کنند تا چای خنک شود؛ این کار هم از بروز سرطان مری جلوگیری میکند و هم میزان قند مصرفی را کاهش میدهد که از دو جنبه به سلامتی آنها کمک میکند.
لطفاً توجه داشته باشید که مسئله اصلی مربوط به خود چای نیست، زیرا چای غنی از مواد آنتیاکسیدان مفیدی مانند کاتچین است؛ بلکه عامل خطر دمای بالای چای است.